Nhiều bạn trẻ đang đặt ra câu hỏi: startup là gì? Làm thế nào để xây dựng startup thành công? Bài viết này chia sẻ một vài lời khuyên thực tiễn, được biên soạn từ những bài học quý giá của rất nhiều người bắt đầu startup và cả những doanh nhân đã thành công. Tất cả đều xoay quanh một nguyên lý cốt lõi: cố gắng tạo ra giá trị, tạo càng nhiều càng tốt và càng nhanh càng tốt.
Dưới đây là một số lời khuyên cụ thể và thiết thực mà HTH DIGI đã thu thập trong quá trình thực hiện startup công ty chuyên về thiết kế website. Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn trên con đường khởi nghiệp.
Thu thập thông tin để bắt đầu startup
Xác định động cơ phát triển của một startup
Khi bắt đầu startup, điều đầu tiên là phải tìm hiểu kỹ lưỡng thông tin. Cần có một sự hiểu biết sâu sắc về sự tăng trưởng của công ty và vai trò công việc của bạn trong mối quan hệ với nó. Điều này giúp bạn có thể tìm ra các chỉ số quan trọng để đánh giá sự thành công của công ty. Sau đó, hãy tạo ra danh sách các chức năng bạn có thể đảm nhận để tác động tích cực đến các chỉ số đó.
Nhân viên tại HTH DIGI
HTH DIGI là một đơn vị startup đã hoạt động hơn 3 năm, nơi mà những con người nhiệt huyết và đam mê cùng nhau xây dựng và phát triển công ty lớn mạnh. Từ những ngày đầu với chỉ 10 thành viên, HTH DIGI đã không ngừng phát triển và được nhiều thành viên tin tưởng, chọn làm nơi đồng hành và phát triển sự nghiệp.
Chúng tôi tạo ra một hệ sinh thái HTH DIGI phát triển mạnh mẽ trong các lĩnh vực thiết kế website, phần mềm và thương mại điện tử. Những gì chúng tôi làm đều thể hiện bằng các con số thực tế.
Tìm hiểu kỹ về sản phẩm startup
Hãy dành thời gian để làm quen với sản phẩm hoặc dịch vụ mà bạn sẽ phát triển. Nếu đó là sản phẩm B2B, hãy tham khảo các bài đánh giá và trao đổi với khách hàng. Nếu là sản phẩm B2C, hãy trải nghiệm sản phẩm trực tiếp và chia sẻ với bạn bè để có thêm góc nhìn. Xem xét các tính năng khác nhau và suy ngẫm tại sao những quyết định đó được thực hiện.
HTH DIGI đã thực hiện hơn 1.000 dự án website, góp phần tạo nên thành công cho nhiều doanh nghiệp. Những cộng sự tâm huyết cùng nhau thực hiện các dự án chất lượng, giúp doanh nghiệp bứt phá từ con số 0 đến tăng trưởng doanh thu hơn 200%.
Dưới đây là một số dự án tiêu biểu chúng tôi đã thực hiện:
- Lĩnh vực giáo dục
- Lĩnh vực nhập hàng Trung Quốc
- Lĩnh vực phụ tùng xe máy
- Lĩnh vực y tế
- Lĩnh vực vape/pod
- Lĩnh vực thiết bị văn phòng
- Lĩnh vực nông nghiệp
Lên kế hoạch làm việc nhóm
Sử dụng LinkedIn và các mạng xã hội để tìm hiểu thêm về đồng nghiệp và các thành viên trong nhóm. Hãy lập bản đồ tổ chức để nắm bắt vai trò và vị trí của mình trong doanh nghiệp. Điều này giúp bạn dễ dàng tạo mối quan hệ và phối hợp làm việc hiệu quả hơn trong môi trường startup.
Giao diện của LinkedIn
Xây dựng văn hóa startup
Để bắt đầu startup thành công, một yếu tố quan trọng là xây dựng văn hóa công ty. Trước hết, hãy làm một nhà lãnh đạo hiểu rõ tâm lý của từng thành viên trong công ty. Bạn cần nắm bắt những thuận lợi, khó khăn cũng như yêu cầu của từng vị trí để kịp thời xử lý mọi sự cố phát sinh.
Ngoài ra, bạn nên thiết lập những truyền thống văn hóa như tổ chức các sự kiện nhân ngày thành lập công ty, du lịch, cắm trại hoặc các hoạt động giải trí khác. Điều này giúp nhân viên cảm thấy thoải mái, tự hào và cảm nhận được mình là một phần của công ty.
Điều quan trọng là luôn giữ được không khí vui vẻ trong doanh nghiệp. Không ai có thể làm việc hiệu quả trong một môi trường căng thẳng và mệt mỏi. Hãy cố gắng tạo dựng một không gian làm việc dễ chịu, vì khi mọi người cảm thấy vui vẻ, năng suất công việc sẽ được cải thiện đáng kể.
Để startup thành công, cần giữ thái độ là người chiến thắng
Cho dù bạn đã chuẩn bị bao nhiêu đi chăng nữa cho công việc của mình, sẽ có những phần công việc chỉ có thể làm bằng cách học hỏi, nghiên cứu thêm. Kiến thức thu được từ bạn là điều mong đợi của các thành viên trong team, nhưng nó chỉ thành công khi bạn mang một thái độ mong muốn chiến thắng so với mỗi thành viên còn lại.
Cũng giống như việc lựa chọn đơn vị SEO uy tín vậy, nếu như bạn tự thực hiện xây dựng đội ngũ inhouse thì sẽ mất rất nhiều thời gian. Nhưng nếu lựa chọn thuê ngoài, các đơn vị agency đã nhiều năm kinh nghiệm thực hiện dự án cho khách hàng của họ. Tiêu biểu như đơn vị agency HTH DIGI.
Mỗi startup đều có những đặc điểm khác nhau, dưới đây là một số đặc điểm sẽ làm cho bạn có một nền văn hóa phù hợp với bất kỳ startup phát triển nào:
Nếu cao tinh thần trách nhiệm
Startup được xem là những con tàu thường xuyên gặp khó khăn để tồn tại. Khi bạn nhận thấy sự rò rỉ ở đâu đó trên con tàu, đừng thờ ơ bỏ qua nó, chỉ vì suy nghĩ đơn giản rằng đó không phải là “công việc của bạn”. Ngay cả khi bạn không gây ra vấn đề, hãy cố gắng chịu trách nhiệm và sửa chữa nó một cách nhanh nhất có thể.
Thể hiện thái độ khẩn trương
Khi những người từ các công ty lớn tham gia vào những công ty nhỏ, họ thường cho rằng họ sẽ cần phải có vài tháng để thích nghi công việc trước khi bắt đầu làm việc hiệu quả. Tuy nhiên, bạn nên giả định rằng nhóm của bạn đang mong đợi giá trị thực tế của bạn ngay từ ngày làm việc đầu tiên. Ngay cả khi bạn đang hoạch định kế hoạch 3 tháng làm quen với công việc, hãy mau chóng tìm ra những yếu tố quyết định kỹ năng và nhanh chóng đem lại lợi thế của bạn so với các thành viên khác.
Kết bạn với mọi người xung quanh, tìm kiếm thông tin sản phẩm từ bạn bè, tham gia các kênh xã hội của công ty, tìm ra lỗi sản phẩm và đưa ra những ý tưởng mới. Tất cả những điều này sẽ giúp tăng cường mục tiêu dài hạn của bạn với công ty startup.
Tự tin vào chính mình là chìa khóa bắt đầu startup
Startup chưa bao giờ là một câu chuyện dễ dàng. Có người thành công ngay lần đầu, nhưng cũng có người làm startup nhiều lần vẫn thất bại. Quan trọng là bạn không nản chí, gặp thất bại ở đâu sửa ở đó. Khi có sự cố xảy đến, điều đầu tiên là phải bình tĩnh, không hoảng hốt. Hãy tin vào khả năng của chính mình và rằng bạn có thể giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng, hoàn hảo. Bởi nếu bạn không tin vào mình thì ai sẽ tin bạn?
Trong startup, ngoài bạn và cộng sự ra, khó ai có thể chia sẻ với bạn. Những người bên ngoài luôn rình rập, chực chờ để dè bỉu bạn, họ chỉ mong xem bạn thất bại như thế nào. Đó là điều chắc chắn.
Mọi vấn đề đều có giải pháp để xử lý. Hãy luôn nhắc nhở bản thân rằng bạn sẽ làm được và sẽ giải quyết hết tất cả. Có như thế thì con thuyền startup của bạn mới tiếp tục căng buồm ra khơi.
Mục tiêu của Startup
Tất cả các công ty khởi nghiệp về bản chất đều bắt đầu từ các doanh nghiệp nhỏ, nhưng không phải tất cả các doanh nghiệp nhỏ đều là công ty startup. Sự khác biệt nằm ở mục tiêu mà các công ty startup đặt ra. Họ không còn là một công ty khởi nghiệp vào một thời điểm nào đó trong tương lai.
Mục tiêu của các startup là không còn là startup nữa, tức là phát triển đạt đến một trạng thái khác, trở thành doanh nghiệp hoặc tập đoàn lớn. Một số công ty startup có thể chỉ mất từ 3-5 năm để đạt được mục tiêu đó. Tuy nhiên, nhiều công ty vẫn là startup trong thời gian lâu hơn, phụ thuộc vào tình hình kinh doanh và môi trường kinh tế.
Do đó, “mục tiêu tối thượng” trong giai đoạn startup chưa phải là tìm cách tối đa hóa lợi nhuận hay có nhiều khách hàng, mà là thực hiện nhiều thử nghiệm và điều chỉnh mô hình kinh doanh liên tục, sao cho có thể xác lập một mô hình khả thi, vững vàng, có thể chuẩn hóa, nhân rộng quy mô và đảm bảo tính bền vững.
Nguyên tắc khởi động Startup
Để khởi động thành công, hãy luôn ghi nhớ những nguyên tắc sau khi bắt đầu startup:
- Xác định nhu cầu thị trường trước khi xây dựng sản phẩm. Lấy khách hàng làm trung tâm để tránh đi các ý tưởng kinh doanh không có nhu cầu thị trường. Sau đó, xây dựng phương án kinh doanh linh hoạt với chi phí thấp, xác định đúng thị trường cho sản phẩm, dịch vụ của công ty.
- Tăng cường sự nhanh nhẹn và linh hoạt trong công việc. Người sáng lập phải đủ linh hoạt để ứng phó với mọi tình huống bất ngờ.
- Học hỏi từ những công ty startup thành công và thất bại để rút ra bài học riêng, ứng dụng điều hay và tránh các lỗi sai cơ bản.
4 giai đoạn phát triển của startup
Bất kỳ mô hình doanh nghiệp hay startup nào cũng trải qua 4 giai đoạn cơ bản để đạt được hiệu quả cao nhất:
Giai đoạn 1: Định hướng kế hoạch
Đây là nền móng của cả hành trình startup. Bạn cần chuẩn bị các chi tiết chính như: mục đích kinh doanh, khách hàng mục tiêu, và giá trị mà sản phẩm hay dịch vụ của bạn mang lại. Hãy tìm hiểu kỹ về lĩnh vực của bạn và nhân khẩu học của khách hàng tiềm năng.
Giai đoạn 2: Đối mặt thử thách
Sau một thời gian hoạt động, startup sẽ gặp phải nhiều thử thách. Giai đoạn này đòi hỏi sự quản lý tài chính và nhân lực hiệu quả. Ngoài ra, cần có nguồn vốn ổn định để duy trì và phát triển startup, thông qua việc vay vốn ngân hàng hoặc tìm kiếm nhà đầu tư.
Giai đoạn 3: Hòa nhập ổn định
Khi doanh nghiệp bước vào trạng thái ổn định, đừng quên việc cải tiến sản phẩm để không bị lỗi thời. Đồng thời, hãy mở rộng thị trường và áp dụng công nghệ để nâng cao hiệu suất kinh doanh.
Giai đoạn 4: Tăng tốc
Đây là giai đoạn các startup chiếm lĩnh thị phần, mở rộng thị trường, phát triển sản phẩm mới và có thể trở thành công ty đa quốc gia.
Các loại hình startup phổ biến
Startup phong cách sống
Đây chính là loại hình startup điển hình cho câu nói “Hãy theo đuổi đam mê và thành công sẽ theo đuổi bạn”. Nói một cách dễ hiểu, công ty startup về phong cách sống là những nhà sáng lập chọn kiếm tiền bằng điều mà họ đam mê và có kỹ năng.
Startup phong cách sống có thể tận dụng được những kinh nghiệm, kiến thức của bạn. Thậm chí, bạn có thể bắt đầu bằng cách dùng truyền thông và tận dụng nền tảng Internet.
Chẳng hạn các tiểu thuyết gia viết sách kiếm tiền, các Youtuber có nguồn thu nhập chính từ Youtube, Nghệ sĩ, Lập trình viên tự do, Huấn luyện viên, Nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp, Chuyên viên tư vấn kinh doanh, tư vấn tài chính…. Mặc dù các startup theo phong cách sống khó có thể trở thành một doanh nghiệp có khả năng tăng trưởng nhanh với quy mô nhiều nhân viên, đây vẫn là loại hình kinh doanh startup cung cấp lối sống tốt và bổ ích cho doanh nhân.
Vì vậy, mỗi chúng ta đều có thể bắt đầu ý tưởng startup về phong cách sống. Và nếu bạn hết lòng, phấn đấu vì mục tiêu của mình, rất có thể bạn sẽ trở thành doanh nhân có phong cách sống.
Doanh nghiệp vừa và nhỏ
Các loại hình công ty, doanh nghiệp vừa và nhỏ như: Cửa hàng tạp hóa, Nhà hàng, quán cafe, Công ty tư vấn, Salon tóc, Spa làm đẹp, Đại lý du lịch, Xưởng mộc, Thợ sửa điện, thợ sửa ống nước, Đại lý bảo hiểm, Cửa hàng thương mại điện tử và nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ khác đều có thể coi là các công ty Startup.
Những người sáng lập các mô hình kinh doanh này có thể tự gọi mình là startup. Đơn giản vì họ không muốn làm thuê cho người khác và họ muốn làm chủ công việc kinh doanh cho riêng mình để kiếm tiền.
Nguồn vốn đa phần của startup truyền thống là từ khoản tích lũy tiết kiệm của chính họ, tiền vay ngân hàng hoặc có thể từ người thân, bạn bè. Loại hình startup này không mang lại lợi nhuận quá nhiều. Tuy nhiên, thực tế cho thấy mô hình khởi nghiệp này chiếm số lượng lớn nhất tại Việt Nam.
Khởi nghiệp có thể mở rộng
Đây là loại hình startup thường đề cập đến những công ty công nghệ đang phát triển như Tiktok, Facebook… Các Startup công nghệ thường sở hữu một đội ngũ tinh nhuệ và có khả năng kêu gọi nguồn vốn lớn từ các nhà đầu tư mạo hiểm để thúc đẩy sự mở rộng nhanh chóng.
Một số đặc điểm chung mà các Startup công nghệ sở hữu: thị trường mục tiêu tiềm năng có quy mô lớn, ý tưởng/mô hình kinh doanh mới, mô hình kinh doanh có khả năng mở rộng, khả năng thực thi nhanh có thể dẫn trước đối thủ cạnh tranh, nguồn vốn bên ngoài lớn, cấu trúc vốn phức tạp thông qua nhiều vòng cấp vốn, cần hoạt động PR tích cực, đưa thông tin rộng rãi trên báo chí.
Mặc dù các Startup có thể mở rộng chỉ chiếm một phần nhỏ trong các loại hình kinh doanh, nhưng nó thu hút sự quan tâm nhiều của giới truyền thông và các nhà đầu tư kinh doanh trên khắp thế giới.
Khởi nghiệp có thể mua được
Một vài startup được ra đời với tham vọng lớn. Tuy nhiên, trong quá trình phát triển, có thể bị mua lại bởi những “gã khổng lồ”. Các startup này được gọi là những công ty khởi nghiệp có thể mua được. Chẳng hạn, Instagram được “gã khổng lồ” Facebook mua lại với giá 1 tỷ USD vào năm 2012.
Thông thường, các startup này có đặc điểm như: thị trường tương đối nhỏ, thị trường ngách chưa được xác định rõ ràng, có thể bổ sung cho các doanh nghiệp lớn và thị trường tiềm năng định hướng ban đầu không sinh lợi như dự đoán.
Khởi nghiệp xã hội
Khởi nghiệp xã hội là các công ty Startup được tạo ra nhằm mang đến sự khác biệt, tác động tích cực đến cuộc sống. Khác với các loại hình startup khác, khởi nghiệp xã hội thường ít tạo ra lợi nhuận cao, dù có thể thu được lợi nhuận từ loại hình này (ngoại trừ các tổ chức phi chính phủ).
Tìm nguồn tài trợ cho Startup ở đâu?
- Từ bạn bè và gia đình: Hầu hết các startup khi mới bắt đầu kinh doanh đều kêu gọi nguồn vốn từ những người thân quen như gia đình hay bạn bè. Tuy nhiên, khi huy động vốn bạn cần trình bày rõ ràng kế hoạch khởi nghiệp, kế hoạch hoàn trả nợ và phải có biên bản hoặc chữ ký rõ ràng, minh bạch dù là người trong gia đình để tránh các sự cố sau này.
- Huy động vốn từ cộng đồng: Nếu ý tưởng khởi nghiệp của bạn đem lại lợi ích to lớn cho cộng đồng, xã hội thì việc kêu gọi vốn từ họ sẽ rất khả thi, giúp bạn có thêm nguồn vốn đáng kể để bắt đầu kinh doanh.
- Từ các nhà đầu tư mạo hiểm: Nhiều công ty và chủ sở hữu hiện đầu tư vốn cho các startup có ý tưởng táo bạo nhưng khá mạo hiểm với mong muốn thu về lợi nhuận cao trong dài hạn. Thay vì đầu tư như một khoản nợ, các nhà đầu tư mạo hiểm yêu cầu chuyển thành phần trăm vốn chủ sở hữu.
- Nhà đầu tư thiên thần: Là những nhà đầu tư có tiền nhàn rỗi, muốn tìm kiếm các startup tiềm năng để đầu tư, dù có rủi ro và mạo hiểm. Họ không yêu cầu quá nhiều về nguồn lợi, điều này giúp bạn yên tâm phát triển công ty.
- Nguồn vay ngân hàng: Vay ngân hàng là hình thức phổ biến nhất và đem lại nguồn vốn lớn nhất. Hiện nay, các ngân hàng có nhiều chính sách hỗ trợ cho các công ty Startup. Hồ sơ vay vốn startup cần chuẩn bị gồm: CMND, sổ hộ khẩu, giấy tờ nhà đất, mục đích sử dụng vốn vay, nguồn thu nhập trả nợ,…
Những vấn đề pháp lý mà người startup cần biết
Tại Việt Nam, startup thường gắn liền với thành lập doanh nghiệp, do đó các nhà sáng lập cần tìm hiểu về giới hạn pháp lý cho startup của mình, cũng như các chấp thuận từ cơ quan nhà nước như:
- Đảm bảo hoạt động kinh doanh đúng pháp luật, tuân thủ nghĩa vụ thuế và các chấp thuận pháp lý cần thiết.
- Xác lập quyền sở hữu về mặt pháp lý với các tài sản vô hình và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.
- Về tiếp nhận vốn đầu tư, nhà đầu tư quan tâm đến hình thái pháp lý và hoạt động hợp pháp của startup. Startup cũng cần nắm rõ quyền sở hữu, nghĩa vụ thuế và các cam kết khi tiếp nhận vốn.
Liên tục xây dựng các kỹ năng startup
Nghiên cứu và phát triển kỹ năng startup là yếu tố cần thiết để thành công. Nếu bạn đang hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh online hoặc phát triển kinh doanh, học cách đọc ngôn ngữ cơ thể và thái độ trên khuôn mặt khách hàng là rất quan trọng.
Nếu bạn là nhà phát triển thị trường, hãy tìm đọc các tài liệu mới nhất về tối ưu hóa tỷ lệ chuyển đổi hoặc tiếp thị tự động. Nắm bắt xu hướng thị trường, các chỉ số về độ hấp dẫn, tỷ lệ cạnh tranh và xu hướng bán hàng.
Khởi đầu startup không hề dễ dàng, và thất bại là một phần trong hành trình. Thất bại giúp bạn rút ra kinh nghiệm để tiếp tục phấn đấu và cải thiện. Với những kinh nghiệm được chia sẻ, hy vọng bạn sẽ có động lực và ý tưởng để bắt đầu startup của mình
Lời kết
Bắt đầu một startup là hành trình đầy thách thức nhưng cũng đầy cơ hội. Từ việc xác định loại hình startup phù hợp, đến việc kêu gọi nguồn vốn và đảm bảo tuân thủ các vấn đề pháp lý, mỗi bước đi đều cần sự chuẩn bị kỹ lưỡng và kiên trì. Thất bại là điều không thể tránh khỏi, nhưng đó cũng là bài học quý giá giúp bạn trưởng thành và phát triển hơn. Với sự sáng tạo, nỗ lực không ngừng và tinh thần học hỏi, bạn hoàn toàn có thể biến ý tưởng của mình thành hiện thực và gặt hái thành công trong tương lai. HTH DIGI sẽ luôn đồng hành cùng bạn trong hành trình startup của mình, mang đến những giải pháp tốt nhất để hỗ trợ bạn phát triển mạnh mẽ và bền vững.
