Dạy học trực tuyến hiện đang là xu hướng phổ biến trong giáo dục hiện đại. Chất lượng đào tạo của các buổi học và khóa học trực tuyến là vấn đề được quan tâm hàng đầu đối với người học, người dạy, và cả phụ huynh. Vậy đâu là những biện pháp hiệu quả nhất để nâng cao chất lượng dạy học trực tuyến? Hãy cùng HTH DIGI tìm hiểu qua bài viết dưới đây để tích lũy thêm các giải pháp hữu ích nhé.
Dạy học trực tuyến là gì?
Dạy học trực tuyến, còn được gọi là E-learning, là một hình thức học từ xa trong đó người dạy và người học kết nối qua phần mềm hoặc công cụ trực tuyến cài đặt trên các thiết bị điện tử như máy tính, laptop, điện thoại, và máy tính bảng có kết nối internet.
Lớp học trực tuyến có thể bao gồm một hoặc nhiều học viên, với bài giảng, tài liệu dạng văn bản, hình ảnh, video, audio được chia sẻ với các thành viên qua môi trường trực tuyến.
Trước khi đại dịch COVID-19 bùng phát, dạy học trực tuyến chưa phổ biến bằng dạy học trực tiếp tại các trường học và trung tâm. Tuy nhiên, khi đại dịch kéo dài trong hơn 3 năm, việc học trực tuyến đã trở thành một giải pháp tất yếu, với sự gia tăng của các nền tảng dạy học miễn phí và có phí như Zoom, Google Meet. Dù đại dịch đã đi qua, dạy học trực tuyến vẫn duy trì một tỷ lệ nhất định, nhờ vào tính tiện lợi mà hình thức này mang lại. Tuy nhiên, chất lượng dạy học trực tuyến luôn là mối quan tâm của tất cả các bên liên quan, và nhiều giải pháp đã được nghiên cứu để cải thiện hiệu quả giảng dạy và học tập.
Thực trạng học online của học sinh hiện nay
Nhận thức của học sinh về học trực tuyến
Theo cuộc khảo sát của Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam (VNIES) với 341,830 học sinh từ cấp tiểu học đến THPT, hơn 80% đánh giá học trực tuyến mang lại hiệu quả học tập từ mức tương đối đến rất hiệu quả, với khoảng 50% đánh giá ở mức tương đối. Điều này cho thấy học sinh nắm bắt được kiến thức cơ bản, nhưng chưa thể hiện sự chắc chắn trong việc hiểu sâu bài học.
Khoảng 20% học sinh đánh giá hình thức này là không hiệu quả. Đặc biệt, ở cấp THPT, tỷ lệ này lên tới 20.7%, cho thấy cứ 5 học sinh thì có một em chưa tiếp thu tốt kiến thức qua dạy học trực tuyến.
Thái độ học tập trực tuyến
Thái độ học tập trực tuyến của học sinh phụ thuộc vào ý thức học tập và các yếu tố bên ngoài. Học sinh trong các lớp chọn thường có tinh thần tích cực hơn, đóng góp ý kiến và tập trung trong lớp. Tuy nhiên, do yếu tố mạng internet, việc tiếp xúc lâu với thiết bị điện tử, và sự thu hút từ các ứng dụng giải trí, một số học sinh có biểu hiện chểnh mảng trong học tập.
Các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy học trực tuyến
Để nâng cao chất lượng dạy học trực tuyến và đảm bảo quá trình truyền tải kiến thức được hiệu quả, HTH DIGI gợi ý một số giải pháp thiết thực như sau:
Khai thác nhu cầu học tập
Học trực tuyến tạo điều kiện cho học sinh tự học tại nhà, do đó nhu cầu kiến thức của mỗi buổi học cần phù hợp với sách giáo khoa và một phần nội dung mở rộng từ đề thi. Sự tương tác gián tiếp giữa giáo viên và học sinh qua thiết bị thông minh đôi khi khiến một số em khó theo kịp nội dung. Do đó, giáo viên nên thực hiện khảo sát về nội dung và bổ sung kiến thức cần thiết nếu học sinh chưa hiểu bài.
Đồng thời, duy trì động lực học tập cho học sinh cũng rất quan trọng. Thầy cô có thể kể chuyện, trình chiếu video tạo động lực, giúp khơi dậy tinh thần học tập.
Nâng cao năng suất dạy học qua nền tảng trực tuyến
Các nền tảng dạy học trực tuyến và ứng dụng nhắn tin hỗ trợ tích cực cho việc giảng dạy và thông báo thông tin. Giáo viên có thể tận dụng tính năng của phần mềm để thiết kế lớp học, chia sẻ màn hình, giao bài tập, kiểm tra, chấm điểm và tạo nhóm học tập nhỏ.
HTH DIGI EduCenter là một trong những phần mềm hỗ trợ dạy học trực tuyến hiệu quả hiện nay, với hơn 180 đơn vị giáo dục tin dùng. Các tính năng nổi bật của HTH DIGI EduCenter bao gồm:
- Tạo lớp học trực tuyến dễ dàng.
- Công cụ hỗ trợ thiết kế bài giảng E-learning.
- Cho phép tạo đề kiểm tra và chấm điểm tự động.
- Quản lý tài liệu khoa học.
- Hệ thống thông báo giúp cập nhật tin tức kịp thời.
Đào tạo kỹ năng công nghệ thông tin cho giáo viên
Để triển khai dạy học trực tuyến hiệu quả, giáo viên cần có kỹ năng sử dụng máy tính, phần mềm giảng dạy và thiết kế bài giảng. Đồng thời, việc trao đổi kinh nghiệm và thảo luận về các bất cập trong quá trình giảng dạy cũng giúp lan tỏa những phương pháp tốt và giải quyết vấn đề nhanh chóng.
Đổi mới thiết kế bài giảng và phương pháp giảng dạy
Với đặc điểm giao tiếp gián tiếp, nội dung bài giảng trực tuyến cần ngắn gọn và trực quan. Slide bài học nên được thiết kế hấp dẫn và dễ theo dõi. Thầy cô có thể sử dụng các mẫu PowerPoint có sẵn trên các trang như Slidego, Canva. Ngoài slide, bảng vẽ điện tử cũng là công cụ hỗ trợ tốt giúp học sinh dễ dàng tiếp thu bài học.
Đề cao vai trò của người học
Khi được chú ý và quan tâm, học sinh sẽ ý thức được tầm quan trọng của việc học. Việc đề cao vai trò của người học, đặt học sinh làm trung tâm của quá trình giảng dạy sẽ giúp thầy cô hiểu rõ nhu cầu và mong muốn của học sinh, đồng thời khích lệ các em chú tâm vào học tập hơn.
Kết luận, dạy học trực tuyến mang lại nhiều ưu điểm nhưng cũng có không ít thách thức. Việc sử dụng kết hợp các giải pháp trên sẽ giúp nâng cao chất lượng giảng dạy. Hãy tiếp tục theo dõi HTH DIGI để nhận thêm nhiều lời khuyên hữu ích về dạy và học, vì sự nghiệp trồng người lâu dài.
