CIDR là gì? CIDR (viết tắt của Classless Inter-Domain Routing) là kỹ thuật ra đời từ năm 1993 nhằm cải thiện hiệu suất cấp phát địa chỉ IP, đồng thời làm chậm quá trình cạn kiệt tài nguyên địa chỉ IPv4. Hệ thống CIDR có cách hoạt động như thế nào và mang lại lợi ích gì trong thiết kế mạng hiện đại? Cùng HTH DIGI tìm hiểu đầy đủ qua bài viết dưới đây.
CIDR là gì?
CIDR – Định tuyến liên miền không phân lớp – là một phương pháp phân bổ địa chỉ IP hiệu quả và hợp lý hơn so với phương pháp dựa theo lớp truyền thống. Ra đời năm 1993, CIDR được thiết kế để xử lý các giới hạn về không gian địa chỉ và tối ưu hoá bảng định tuyến trong môi trường mạng.
Ví dụ: Nếu một doanh nghiệp sở hữu 8 địa chỉ lớp C như 200.100.48.0/24 đến 200.100.55.0/24, bảng định tuyến truyền thống sẽ cần đến 8 mục nhập. Nhưng nhờ CIDR, toàn bộ các địa chỉ này có thể gói gọn chỉ bằng một dòng: 200.100.48.0/21.
Trái với mạng lớp cố định (A, B, C), CIDR cho phép phân chia địa chỉ theo bất kỳ ranh giới bit nào, giúp cung cấp không gian địa chỉ linh hoạt hơn cho cả ISP và người dùng cuối. Trong khi đó, IPv6 quy định cố định độ dài định danh giao diện là 64 bit, không cho phép phân bổ các mạng con nhỏ hơn.
Ưu điểm và nhược điểm của CIDR
Ưu điểm:
-
Tiết kiệm không gian địa chỉ IP: CIDR cung cấp lượng địa chỉ vừa đủ cho từng subnet, giúp giảm thiểu lãng phí.
-
Quản lý linh hoạt: Cho phép định nghĩa các khối mạng với kích thước phù hợp theo nhu cầu cụ thể.
-
Tối ưu hóa bảng định tuyến: CIDR giúp gộp các tuyến mạng thành một Supernet duy nhất, giảm thiểu số dòng trong bảng định tuyến.
Nhược điểm:
-
Rủi ro chồng chéo địa chỉ (overlapping): Việc thiết kế các CIDR block không hợp lý có thể dẫn đến xung đột địa chỉ.
-
Yêu cầu kiến thức cao: Việc thiết lập và quản lý CIDR phức tạp hơn nhiều so với mạng lớp truyền thống.
-
Phụ thuộc vào router hỗ trợ CIDR: Các thiết bị định tuyến phải tương thích để xử lý CIDR blocks hiệu quả.
Chức năng của CIDR trong quản lý mạng
CIDR cho phép tạo ra Supernet – tổng hợp các mạng nhỏ thành một mạng lớn hơn, giảm kích thước bảng định tuyến và cải thiện tốc độ tìm kiếm của router. CIDR còn giúp doanh nghiệp cấp phát địa chỉ IP từ ISP thay vì phải xin cấp phát trực tiếp từ các trung tâm quản lý như trước.
Block CIDR là gì?
CIDR block là tập hợp địa chỉ IP có cùng tiền tố. Tiền tố càng ngắn thì CIDR block càng lớn. Các block lớn sẽ được IANA phân phối cho các RIR (cơ quan đăng ký cấp vùng), tiếp đó các LIR (đăng ký địa phương) sẽ cấp phát đến tổ chức và cuối cùng là người dùng.
Kích thước block phụ thuộc vào nhu cầu người sử dụng và có thể tiếp tục chia nhỏ cho đến khi đến tay người dùng cuối cùng.
Ký hiệu CIDR là gì?
CIDR notation biểu diễn địa chỉ IP kèm theo số bit tiền tố, ví dụ: 192.168.129.23/17. Điều này thay thế cho việc dùng subnet mask dài dòng. Ký hiệu giúp dễ hiểu hơn và thuận tiện hơn trong việc quản lý mạng.
Cách hoạt động của CIDR
CIDR sử dụng kỹ thuật VLSM (Variable Length Subnet Mask) – cho phép chia mạng thành các subnet có kích thước tùy biến. Nhờ đó, tránh lãng phí địa chỉ và tăng hiệu quả định tuyến. Các router sử dụng tiền tố dài nhất phù hợp để định tuyến chính xác.
Ứng dụng thực tế của CIDR
CIDR là nền tảng trong hệ thống định tuyến lõi Internet hiện nay. Các giao thức như BGP và OSPF đều hỗ trợ CIDR. Các ISP dùng Supernetting cùng NAT để phân vùng địa chỉ hiệu quả. Trong môi trường doanh nghiệp, CIDR còn giúp chia mạng nội bộ thành các vùng riêng biệt để dễ quản lý.
CIDR trong địa chỉ IPv6
Trong IPv6, CIDR cũng được áp dụng tương tự IPv4. Với độ dài địa chỉ 128 bit, ký hiệu CIDR giúp xác định rõ ràng phần mạng và phần host. Ví dụ: 2001:0DB8:ABCD:1234::/64 chia mạng chính xác và có thể tiếp tục phân nhỏ bằng cách tăng số bit tiền tố.
Điều gì xảy ra nếu không dùng CIDR?
Trước CIDR, mô hình cấp phát theo lớp khiến địa chỉ IP nhanh chóng bị cạn kiệt. Nếu một doanh nghiệp cần hơn 254 host, họ sẽ phải xin cấp lớp B (65.535 host), gây ra sự lãng phí nghiêm trọng. CIDR khắc phục hoàn toàn nhược điểm này bằng cách cho phép cấp phát linh hoạt, phù hợp với quy mô sử dụng thực tế.
Giải đáp một số câu hỏi về CIDR
-
CIDR có gây trùng địa chỉ IP không? Có thể, nếu không kiểm soát tốt việc chồng chéo các block.
-
Sử dụng CIDR thế nào để tối ưu hóa địa chỉ IP? Cần chia nhỏ block và phân bổ hợp lý theo nhu cầu thực tế.
-
CIDR và Subnetting khác nhau như thế nào? CIDR là cơ chế cấp phát địa chỉ không phân lớp, còn Subnetting là kỹ thuật chia nhỏ mạng.
Hy vọng qua bài viết này, HTH DIGI đã giúp bạn hiểu rõ hơn về CIDR là gì, các đặc điểm, cách thức hoạt động cũng như ứng dụng của nó trong hệ thống mạng. CIDR là giải pháp thiết yếu cho việc cấp phát IP hiệu quả và định tuyến tối ưu trên Internet hiện đại.
