Trong thời đại số, Internet là môi trường không thể thiếu trong mọi hoạt động cá nhân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của công nghệ là sự gia tăng các hình thức tấn công mạng, đặc biệt là từ các hacker mũ đen nhằm trục lợi bất chính. Một trong những hình thức nguy hiểm nhất hiện nay là Phishing Email (email lừa đảo) – kiểu tấn công đánh vào sự bất cẩn của người dùng để xâm nhập hệ thống cá nhân hoặc doanh nghiệp. Cùng HTH DIGI tìm hiểu sâu hơn về hình thức Phishing Email, cách nhận biết và phòng tránh hiệu quả.
Phishing Email là gì?
Phishing Email là một loại email giả mạo, được tạo ra với mục đích đánh cắp thông tin người dùng hoặc xâm nhập vào hệ thống mạng nội bộ. Hacker sẽ giả dạng các tổ chức uy tín như ngân hàng, cơ quan nhà nước hoặc doanh nghiệp để gửi email có giao diện chuyên nghiệp nhằm đánh lừa người nhận.
Chỉ cần bạn nhấp vào các liên kết chứa mã độc trong email này, tài khoản cá nhân, email doanh nghiệp hoặc toàn bộ hệ thống mạng nội bộ có thể bị xâm nhập. Những email này thường có nội dung giống với các thông báo quen thuộc, khiến người nhận dễ dàng mất cảnh giác và làm theo hướng dẫn trong email mà không biết rằng mình đã rơi vào bẫy.
12 loại Phishing Email phổ biến
HTH DIGI tổng hợp các loại Phishing Email phổ biến để bạn dễ nhận biết và phòng tránh:
1. Email đặt hàng giả mạo
Đối tượng thường là doanh nghiệp chuyên nhận đơn hàng. Hacker giả làm khách hàng để gửi email đặt hàng, khiến doanh nghiệp dễ mở thư và bị dính bẫy.
2. Email thông báo Email overload data
Thông báo yêu cầu nâng cấp dung lượng email, kèm theo đường link chứa mã độc. Khi nhấp vào, mã độc sẽ được tải xuống và xâm nhập hệ thống.
3. Email lừa đảo thanh toán online
Thông báo rằng địa chỉ thanh toán không chính xác và yêu cầu cập nhật qua một đường link – đây là nơi hacker gài mã độc hoặc trang web giả.
4. Email cảnh báo tài khoản bị xâm nhập
Hacker gửi email giả thông báo tài khoản bị đăng nhập từ địa điểm lạ, dụ bạn nhấp vào liên kết để xác minh và thay đổi mật khẩu – đây chính là bẫy.
5. Mạo danh cơ quan nhà nước
Email cảnh báo như “truy cập internet bị thu hồi” hoặc “tệp chứa nội dung bất hợp pháp”, kèm liên kết gây hoang mang và đánh cắp dữ liệu.
6. Email mạo danh chi cục thuế
Mục tiêu là bộ phận kế toán doanh nghiệp. Các email thường có vẻ giống thông báo thật từ cơ quan thuế, dụ bạn cung cấp thông tin tài chính.
7. Email trúng thưởng giả mạo
Email thông báo bạn đã trúng thưởng từ một chương trình ngẫu nhiên, khuyến khích bạn click vào link nhận thưởng – đây là cái bẫy phổ biến.
8. Email thông báo tài khoản quá hạn thanh toán
Email giả yêu cầu đăng nhập lại để tránh bị gián đoạn dịch vụ. Hacker lợi dụng điều này để cài mã độc hoặc đánh cắp tài khoản.
9. Giả mạo là nạn nhân
Email nói rằng bạn không gửi hàng hay phản hồi, đe doạ kiện cáo. Kèm theo là link “phản hồi” – một trang giả để lấy thông tin đăng nhập của bạn.
10. Email giả mạo thông báo rút tiền
Email giả vờ thông báo có giao dịch đang được xử lý và yêu cầu xác minh tài khoản bằng cách điền thông tin cá nhân – đây là phương thức rất tinh vi.
11. Email kiểm tra giả mạo
Thông báo hệ thống email doanh nghiệp đang kiểm tra và yêu cầu bạn điền biểu mẫu xác minh – thực tế là để hacker xâm nhập tài khoản.
12. Giả mạo làm người quen cũ
Email từ “người quen” xin vay tiền gấp. Tên email có thể rất giống người bạn quen biết. Hãy xác minh qua các kênh khác trước khi phản hồi.
Dấu hiệu nhận biết Phishing Email
Mặc dù nhiều email lừa đảo đã bị hệ thống lọc thư phát hiện và chuyển vào thư rác, nhưng không ít trường hợp vẫn “lọt lưới”. Dưới đây là những dấu hiệu giúp bạn cảnh giác:
1. Xem email nhưng không nhấp vào link
Không nên click vào các liên kết đính kèm. Những link này thường chứa phần mềm độc hại, virus hoặc công cụ gián điệp có thể đánh cắp thông tin.
2. Yêu cầu khai báo thông tin cá nhân
Ngân hàng, tổ chức uy tín không bao giờ yêu cầu bạn cung cấp thông tin cá nhân qua email. Hãy cảnh giác trước bất kỳ yêu cầu nào như vậy.
3. Lời lẽ khẩn cấp, gây hoang mang
Các email giả mạo thường tạo cảm giác gấp gáp, như: “tài khoản bạn bị xâm nhập”, “tài khoản sẽ bị khóa”… nhằm khiến bạn vội vàng nhấp vào link.
4. Không có chữ ký doanh nghiệp rõ ràng
Phishing Email thường không có chữ ký, logo, địa chỉ công ty rõ ràng. Nếu thấy thông tin mập mờ, hãy cẩn trọng.
Cách phòng tránh Phishing Email hiệu quả
HTH DIGI khuyên bạn nên thực hiện các bước sau để bảo vệ bản thân và hệ thống:
✔ Luôn cảnh giác
Khi thấy email có nội dung cảnh báo hoặc yêu cầu thông tin cá nhân, đừng vội click. Cẩn trọng là bước đầu tiên để tránh bị hại.
✔ Sử dụng phần mềm quét mã độc
Nếu lỡ click vào liên kết đáng ngờ, hãy lập tức dùng phần mềm diệt virus để kiểm tra toàn bộ hệ thống và loại bỏ mã độc.
✔ Kiểm tra lỗi chính tả
Phần lớn email lừa đảo được viết bằng công cụ dịch tự động nên có nhiều lỗi ngữ pháp, lỗi chính tả. Đây là dấu hiệu bạn có thể nhận biết dễ dàng.
✔ Tin vào trực giác
Hãy tự hỏi: “Tại sao mình trúng thưởng từ một nơi mình chưa từng giao dịch?” hoặc “Ngân hàng có thật sự gửi mail yêu cầu mình khai báo thông tin?”
Câu hỏi thường gặp về Phishing Email
❓ Mở email lừa đảo có sao không?
Chỉ mở email thì chưa gây hại, nhưng nếu bạn nhấp vào đường link chứa mã độc, hệ thống có thể bị xâm nhập, dữ liệu bị đánh cắp, tài chính bị tổn thất nghiêm trọng.
❓ Hacker lấy email của bạn bằng cách nào?
Hacker có thể thu thập email bằng cách quét trang web, mua bán dữ liệu từ bên thứ ba, hoặc do bạn công khai email trên các nền tảng Internet.
Nếu bạn đang vận hành doanh nghiệp hoặc thường xuyên làm việc qua email, hãy chủ động nâng cao cảnh giác và trang bị kiến thức về Phishing Email để tự bảo vệ mình trước các mối nguy mạng.
HTH DIGI luôn đồng hành cùng bạn trong công tác bảo mật số và truyền thông an toàn trên Internet.
